Het is de plek waar Rotterdam is ontstaan. Het grasveld tussen de Hoogstraat en de Markthal. Hier verrijst de komende jaren woongebouw RottaNova. Maar eerst gaat de archeologische dienst van de gemeente er nog onderzoek doen. Maaike Sier van Archeologie Rotterdam (BOOR) wil eerst graag een misverstand uit de weg helpen. Namelijk: ''Veel mensen denken dat wij het hele jaar alleen maar opgravingen doen. Maar dat is dus niet zo.''

Als er ergens bouwplannen zijn, wordt eerst bekeken of een archeologisch onderzoek nodig is. Meestal is het antwoord nee. Of is een bureau- of booronderzoek al voldoende. Toch kiest de gemeente ervoor om op de RottaNova-locatie wél een archeologische opgraving uit te voeren. Maaike verklaart: ''Dit is een hele belangrijke plek voor Rotterdam. En het is simpelweg de laatste kans om te kijken wat voor resten hier nog te vinden zijn.''

Al wandelend over de Hoogstraat en de Binnenrotte legt Maaike uit wat deze locatie zo bijzonder maakt. Ze vertelt over het jaar 1270, toen werd dé dam in de Rotte gebouwd. Dat was nogal een bouwwerk: 400 meter lang, 27 meter breed en 2,5 meter hoog. De Hoogstraat – oudste straat van de stad – dankt er haar naam aan. 

De aanleg van dijken en dit complex met daarin allerlei sluizen maakte het destijds moerassige gebiedje bewoonbaar. Rond 1300 woonden er een paar honderd mensen op de dam en kon de nederzetting uitgroeien tot het huidige Rotterdam. Resten van de dam liggen verscholen onder de Hoogstraat – ter hoogte van de Binnenrotte, waar vroeger natuurlijk de Rotte stroomde.

Het maakt de RottaNova-locatie, zo pal aan de dam, meteen een interessante historische plek. Maaike kijkt uit over het grasveld, waar in november het archeologische onderzoek van start gaat. ''Misschien vinden we in de diepe ondergrond nog resten van sluizen, die vertellen ons mogelijk weer iets meer over de waterhuishouding in die tijd.'' Wellicht zijn er ook sporen van bewoning te vinden. 

Zo werden tijdens de opgraving op de Markthal-locatie vele middeleeuwse huizen aangetroffen. Een andere bijzondere archeologische vondst is overigens te vinden op de 3e verdieping van Bibliotheek Rotterdam: de punter, de oudste boot van Rotterdam. Maar, Maaike tempert graag de verwachtingen voor de komende opgraving. ''Dat is nu eenmaal zo met een opgraving: je weet nooit helemaal zeker wat je aan gaat treffen. Het kan ook tegenvallen. In dat geval stoppen we overigens wel eerder.''

Binnenkort starten de eerste voorbereidingen voor de bouw van woongebouw RottaNova. Het complex bestaat straks uit 259 huur- en koopwoningen.